Geven door te sterven

Lieve Oma, wat betekent euthanasie voor jou?’ Deze vraag stelde ik haar in de trein op weg naar de conferentie Maakt het uit hoe je sterft? De andere kant van euthanasie, georganiseerd door de Stichting Wederzijds op 6 oktober 2018 in de Geertekerk te Utrecht. Voor Oma had het concept vele betekenissen en gezichten – mijn…

Lees meer

Ook ziekte biedt ontwikkelingsmogelijkheden

De moderne geneeskunde kan veel. We hebben een overvloed aan geneesmiddelen tot onze beschikking en artsen kunnen heel exacte diagnoses stellen. De betekenis van ziekte voor het individu dreigt echter hoogstens een bijverschijnsel te worden of zelfs geheel uit het zicht te verdwijnen. En het sterven beleven we vooral als iets negatiefs. Het kan anders. Tekst:…

Lees meer

Als de dood voor sterven?

Kun je het proces van sterven vergelijken met geboren worden? Geboren worden betekent: afscheid nemen van de baarmoederlijke wereld waarin je je in negen maanden hebt ontwikkeld tot mens. Dat gaat gepaard met pijn en angst. Stel je voor dat een tweeling in de baarmoeder hierover een gesprek zou hebben. Met welke vragen gaan zij…

Lees meer

Durven we het sterven nog te beleven?

Interview met Zoltan Schermann, consultatief antroposofisch huisarts in Leeuwarden. Het lijkt wel of het ‘normaal’ wordt om euthanasie te plegen. Natuurlijk, niemand kijkt uit naar zijn sterfbed. Ziekte genereert angst voor lijden of afhankelijkheid. “Maar de mens mag meer vertrouwen hebben in de juiste gang der dingen. Ook het omgaan met sterven draagt bij aan…

Lees meer

Hoe kijk jij naar het sterven?

Angstig einde of raadselachtige doorgang? Het is toch wel apart te beseffen dat miljarden mensen van de generaties voor ons zijn gestorven en wij nog maar weinig van het sterven weten. Gek toch dat we onmetelijk veel kennis en techniek opbouwen en doorgeven, maar slechts weinig over onze ervaringen rond sterven en de dood. Tekst:…

Lees meer