Wientjesvoort Zuid: een stukje vrije aarde
Een stukje vrije aarde waar mens en natuur elkaar in harmonie ontmoeten. Dat is wat de initiatiefnemers met deze bijzondere plek in het Gelderse Vorden voor ogen hebben. In het zuidelijk deel van het landgoed Wientjesvoort hebben ze een kleinschalige natuurcamping gerealiseerd, met minimale, maar duurzame voorzieningen. Geheel vanuit de gedachte dat we samenwerken met de aarde als levend wezen, in plaats van de grond te willen bezitten.
Tekst en fotografie: Hester van Delden
Door het hek wandel ik een groene oase binnen, een licht glooiend landschap met rododendrons en berken. De voormalige eigenaresse van het landgoed heeft in haar testament laten vastleggen dat deze nooit gekapt mogen worden. Wientjesvoort Zuid is een plek met natuur- en cultuurhistorische waarde. Onder de grond ligt zelfs nog een nederzetting uit de Steentijd.
Aan de rand van het terrein staan een aantal yurt’s en tipi’s, met hier en daar een houtwal ertussen. Om de plek zelf te ervaren, logeer ik een nacht in een yurt, samen met mijn tienjarige dochter. Deze is al snel na aankomst verdwenen: samen met de dochters van de beheerders is ze de paarden aan het verzorgen. Onze Mongoolse tent is goed voorzien, met onder andere een comfortabel bed, een gasstel en een houtkacheltje. ‘s Avonds schijnt door de lichtkoepel het zachte licht van de volle maan. De volgende morgen worden we vroeg wakker. Buiten ligt alles onder een laagje dauw. We wandelen door de serene rust van het sprookjesachtige landschap, waar alleen de wetten van de natuur gelden.
Aanvoelen
Wat opvalt is dat je hier geen geboden of verboden treft, maar vooral vriendelijkheid en welwillendheid. “Regels horen niet van bovenaf opgelegd te worden,” legt beheerder Wieteke uit. “Iedereen die hier te gast is, moet het zelf gaan aanvoelen. Natuurlijk heb ik wel wat basisregels opgesteld om op terug kunnen vallen. Zo wordt hier niet gebouwd en niet gewoond, er mag alleen worden gerecreëerd. En het afval wordt duurzaam gescheiden. Er komen nog een paar jaarplekken bij, maar verder moet er ruimte blijven voor passanten. We zoeken mensen die zich echt willen binden aan het terrein.”
Een oefening in samenleven. Wieteke en haar partner Hans hebben er lang naar gezocht en verschillende alternatieve woonvormen uitgeprobeerd: van leefgemeenschappen in Frankrijk en België tot de vrijstaat ADM in Amsterdam en het opstartende ecodorp Bergen. Maar daar ging het uiteindelijk vooral over de onderlinge relaties en groepsprocessen. “Het schiet niet op als je wel vijf keer per week moet vergaderen,”, verzucht Wieteke. Dat bleek niet te passen bij hun eigen, meer pragmatische instelling.
Terrein
Wientjesvoort Zuid zijn ze daarentegen blanco ingestapt, zonder van te tevoren te bepalen hoe het terrein zou worden ingericht: “We bekijken wat de plek zelf aangeeft.” Zo is achter op het terrein een plek gecreëerd, waar allerlei ceremonieën gehouden worden. Twee keer per jaar staat hier een week lang alles in het teken van de zweethut-ceremonies die worden gegeven door de Amerikaan Carl Bigheart. Tijdens zijn laatste bezoek aan Nederland verwoordde de sjamaan het als volgt: “You first commit yourself to this piece of earth, and then to the people.”
Wieteke: “Als iemand hier komt en er een goed gevoel bij heeft, dan kan er iets ontstaan. Dat gaan we niet forceren door verplichte bijeenkomsten. Wel zijn er vrijwillige klusdagen. Op die dagen ben je echt met het terrein bezig: met de boomverzorging, het kippenhok, het houthakken. Dat moet volgens ons ook de insteek zijn: laten we eerst deze plek maar eens verzorgen, dan komt de rest vanzelf. We leven tijdens de Bigheart-kampen als een familie, waarin het gaat om aandacht, liefdevolle verbinding en hoe we met de aarde omgaan. Dat is iets wat we hier niet alleen in die weken, maar ook in ons dagelijks leven willen realiseren.”
Terwijl ik Wieteke interview, zie ik mijn dochter op een wit paard langsrijden – zij met blote voeten, het paard zonder zadel. Pipi Langkous-achtige tafrelen. Op een heel natuurlijke manier zijn de kinderen de hele dag met de paarden in de weer. Ze voeren circuskunstjes uit, gaan achterstevoren op de paarden zitten, erop staan en helpen elkaar daarbij.
Als we de spullen pakken voor ons vertrek, vertrouwt mijn dochter me toe: “Ik zou hier wel willen wonen...”
Initiatiefnemers Wieteke de Vries, Hans Polak, David Schaling en de stichting Land of Seattle hebben zich verenigd in Vrienden van Wientjesvoort Zuid. Ze huren het, maar het streven is om het terrein uiteindelijk te verwerven als gemeenschapsgrond. Hun wens is ervoor te zorgen dat de grond “geneutraliseerd” wordt en de grond niet meer kan worden gekocht of verkocht op de markt. Dit vanuit de gedachte dat als grond wordt verhandeld er - ten koste van de natuur - toch weer gebouwd gaat worden.
Veel antroposofisch geïnspireerde mensen - vooral uit de regio Zutphen - hebben Wientjesvoort al ontdekt. Wil je ook verblijven in een yurt op Wientjesvoort Zuid? Kijk op supertrips.nl of op natuurcamping-wientjesvoortzuid.nl. Ook kun je op Wientjesvoort (school)kampen houden en jaarfeesten vieren.
natuurcamping-wientjesvoortzuid.nl
Dit artikel is verschenen in Antroposofie Magazine nummer 7 van juni 2017. Wil je ook ieder kwartaal inspirerende artikelen lezen? Klik HIER voor een abonnement voor slechts € 29,95 per jaar.