0 NL 42806/2 DEMETER: het ei ontcijferd

Op elk ei dat je in de winkel koopt, staat een rood stempeltje met een code. Hoe lager het eerste cijfer, des te hoger het welzijn van de kip. Een 0 in combinatie met het woord Demeter is het hoogst haalbare qua dierenwelzijn. NL staat voor de Nederlandse herkomst. De unieke code 42806/2 vertelt waar dit ei gelegd is: op het bedrijf van Gerjan en Carolien Slingenbergh uit het Overijsselse Ane.
 

Tekst en beeld: Annelijn Steenbruggen

Gerjan en Carolien hebben bruine kippen. Dat kun je zien aan de kleur van de eierschaal: bruine kippen leggen bruine eieren. De kleur is ook een indicatie dat hun kippen gezond zijn en een mooi verenpak hebben. “Een kale kip legt witte eieren,” vertelt Gerjan. Het vraagt echter vakmanschap om de kippen goed in de veren te houden. “Kippen hebben ruimte en afleiding nodig, anders gaan ze elkaar pikken. In de biodynamische landbouw kappen we de snavels er niet af. Als de kippen zich bij ons gaan vervelen, kunnen ze elkaar met hun scherpe snavelpunt behoorlijk toetakelen.” Zowel buiten als binnen geeft Gerjan ze voldoende bezigheidstherapie. In de ruime buitenuitloop kunnen ze naar hartenlust scharrelen. Op stal zet hij de strobalen er in z’n geheel in: de kippen springen erop en trekken het stro zelf los. Als zijn kippen een onrustige dag hebben, heeft hij nog een joker om in te zetten: “Klassieke muziek. Ze worden vooral rustig van Bach.”

Hanen

Voor Gerjan is het de kunst om zijn kippen in een zo natuurlijk mogelijke omgeving te laten leven. “Een kip is van oorsprong een bosdier. Voor de bosrijke omgeving heb ik appel- en perenbomen in de buitenuitloop aangeplant. Ik heb voor oud-Hollandse fruitrassen gekozen waar ik in het najaar sap van laat persen. Het valfruit is voor de kippen.” Tussen zijn tweeduizend bruine kippen heeft hij ook vijftig witte hanen lopen. “Die horen erbij. De hanen stralen macht uit en beschermen de hennen. Als er bedreiging is van een buizerd gaan de hanen in een kordon om de hennen staan. Dankzij de hanen voelen de kippen zich veilig en durven ze verder het veld in. Dat is leuk.”

Zonnebloemen

Goede voeding is essentieel voor rust in de koppel. Als de kippen het voer niet lusten, gaan ze namelijk vechten. Omdat biodynamische kippen geen dierlijke producten – zoals vis of bloedmeel – mogen eten, is volwaardige voeding een continue zoektocht. Gerjan: “Met maïs, zonnebloemen, soja en granen probeer ik ze voldoende energie en eiwitten aan te bieden. Momenteel onderzoek ik samen met mijn zoon of klaver een goed alternatief is voor eiwit. Ruim de helft van het voer teel ik zelf, ook de soja. Wat ik aankoop komt uit Europa. Ik vind het onzin dat er veevoer uit Zuid-Amerika geïmporteerd wordt.”

Zon, maan, sterren en aarde

Dankzij het gevarieerde voer en de bezigheidstherapie gedragen de kippen zich over het algemeen als gezellige tantes. Carolien: “Ik vind het leuk om naar ze te kijken; ik heb zelfs de eettafel expres voor het raam gezet. Een kip in de zon die een zandbad neemt, dat is een prachtig gezicht.” Ook Gerjan geniet van zijn werk: “Ik ben nu al een tijdje Demeterboer en ik heb heel sterk het gevoel: ja, dit is het! Dit zou ik iedereen gunnen. De zorg om de natuur en het sluiten van de kringloop spreken mij het meeste aan. Alles grijpt in elkaar: de zon, maan, sterren en aarde. Alles is met elkaar verweven. Verbindingen leggen is voor mij het belangrijkste Demeter-aspect. Niet alleen landbouwkundig, maar ook sociaal. We hebben graag mensen over de vloer. In verbondenheid met elkaar leven maakt gelukkig. Ik ben een gelukkig mens.”